Şu gün hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedow Ministrler Kabinetiniň Başlygynyň orunbasarlarynyň, Döwlet howpsuzlyk geňeşiniň agzalarynyň, şeýle hem käbir ministrlikleriň we pudaklaýyn dolandyryş edaralarynyň ýolbaşçylarynyň gatnaşmagynda iş maslahatyny geçirdi. Onuň gün tertibine ýurdumyzyň ykdysadyýetiniň möhüm meseleleri girizildi. 

Milli Liderimiz maslahaty açyp, şu ýyl ýurdumyzda «Türkmenistan – parahatçylygyň we ynanyşmagyň Watany» şygary astynda mukaddes Garaşsyzlygymyzyň 30 ýyllyk şanly baýramy mynasybetli dabaraly baýramçylyk çärelerini geçirmäge giňden taýýarlyk görülýändigini belledi. Mukaddes Garaşsyzlygymyzyň baýramyna ýeňil bolmadyk halkara ýagdaýynda taýýarlyk görülýär.

Häzirki döwürde öňdebaryjy maliýe institutlarynyň berýän bahalaryna görä, dünýä ykdysadyýeti diňe haýallyk bilen ösüş ýoluna düşýär. Dünýä ykdysady bazarlarynda durnuksyz ýagdaý dowam edýär diýip, döwlet Baştutanymyz sözüni dowam etdi.

Şeýle hem ösen ykdysadyýetli ýurtlarda-da ösüş depgininiň az-kem peselýändigi duýulýar. Şeýlelikde, çylşyrymly daşarky geosyýasy şertler emele gelýär. Şol sanda nebitiň we gazyň nyrhlary durnukly peselýär. Bu bolsa, serişdeleriň halkara bazarlarynyň ýagdaýyna we maýa goýumlarynyň gelşine öz täsirini ýetirýär. Ýurdumyzyň söwda hyzmatdaşlary bolan döwletlerde hem ykdysady işjeňlik pese düşdi.

Ýokarda bellenip geçilen sebäplere garamazdan, ýurdumyzda makroykdysady ýagdaý durnukly bolmagynda galýar diýip, hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedow kanagatlanma bilen belledi.

Biz ýaňy-ýakynda siziň bilen şu ýylyň iki aýynda pudaklaryň işiniň netijelerine seretdik. Şondan öň, ýörite maslahatlarda ähli pudaklaryň işine jikme-jik garadyk. Deputatlar bilen duşuşyk geçirdik. Ýurdumyzyň ykdysadyýetini mundan beýläk-de ösdürmek boýunça oňat çäreleri belledik diýip, milli Liderimiz aýtdy.

Häzirki döwürde ýokary we durnukly ykdysady ösüş ýeterlik derejede üpjün edilýär. Bu ösüş şu ýylyň iki aýynyň jemleri boýunça 5,9 göterime barabar boldy.

Ýurdumyzda ykdysady we durmuş taýdan durnukly ýagdaý saklanýar. Daşarky wehimlere garşy çalt we netijeli çäreler görülýär. Ýurdumyz ykdysady ýagdaýyň üýtgemegine çalt uýgunlaşýar.

Durmuş ulgamyny işjeň ösdürmek boýunça hem netijeli işler dowam edýär. Hususan-da, ilaty durmuş taýdan goramak boýunça zerur işler amala aşyrylýar. Bilim we saglygy goraýyş ulgamlarynda özgertmeler üstünlikli durmuşa geçirilýär diýip, döwlet Baştutanymyz nygtady.

Önümlere daşarky islegiň peselýän şertlerinde ýurdumyzyň ykdysadyýetini diwersifikasiýa ýoly bilen ösdürmek boýunça çäreler işjeň amala aşyrylýar. Içerki bazary özümizde öndürilýän önümleriň hasabyna doly üpjün etmek boýunça zerur çäreler görülýär. Daşary ýurtlardan getirilýän önümleriň ornuny tutýan harytlary öndürýän önümçilikleri höweslendirmek boýunça hem zerur işler geçirilýär.

“Biz ýurdumyzyň ykdysadyýetiniň dürli pudaklarynda giň gerimli sebit we milli maýa goýum taslamalaryny hem-de özgertmeleri durmuşa geçirmek boýunça alnyp barylýan işleriň depginini birjik-de peseltmeýäris. Maliýe, salgyt-býujet, pul-karz, daşary-ykdysady, nyrh emele getiriş syýasatynda özgertmeler üstünlikli amala aşyrylýar” diýip, milli Liderimiz Gurbanguly Berdimuhamedow aýtdy.

Bu işleriň ählisi biziň mümkinçiliklerimiziň gerimini giňeltmäge, dünýädäki ykdysady çökgünligiň ýaramaz netijelerini azaltmaga mümkinçilik berýär diýip, hormatly Prezidentimiz sözüni dowam etdi.

Şeýle hem Türkmenistan daşary syýasat ugruny işjeň alyp barýar. Bu syýasat oňyn Bitaraplyk, parahatçylyk söýüjilik, «açyk gapylar», hoşniýetli goňşuçylyk we gyzyklanma bildirýän ähli daşary ýurtly hyzmatdaşlar bilen deňhukukly, özara bähbitli hyzmatdaşlyk etmek däplerine esaslanandyr.

Biziň ýurdumyz döwletara derejesinde netijeli gatnaşyklary ösdürmek bilen, köpugurly derejede bähbitli hyzmatdaşlyk etmäge gyşarnyksyz eýerýändigini görkezýär.

Şu ýyl – Türkmenistanyň mukaddes Garaşsyzlygynyň 30 ýyllyk şanly baýramynyň bellenýän ýylynda biziň ýurdumyz Hazarýaka döwletleriniň Baştutanlarynyň ýokary derejedäki VI duşuşygyna, Ykdysady Hyzmatdaşlyk Guramasynyň XV duşuşygyna başlyklyk edýär diýip, milli Liderimiz belledi. Şunuň bilen baglylykda, biziň ýurdumyz daşary ýurt döwletleriniň Baştutanlarynyň gatnaşmagynda köp sanly möhüm halkara çäreleriniň, şeýle hem Ýokary derejeli daşary ýurtly myhmanlaryň gatnaşmagynda köp sanly dürli baýramçylyk çäreleriniň geçirilýän ýerine öwrüler. Bu bolsa, Türkmenistanyň halkara abraýynyň barha artýandygyna aýdyň şaýatlyk edýär. Biziň alyp barýan daşary we içeri syýasatymyzyň dünýä bileleşigi tarapyndan doly goldanýandygyny görkezýär diýip, hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedow aýtdy.

Maslahatyň dowamynda milli Liderimiz aýry-aýry ministrlikleriň we pudak edaralarynyň ýolbaşçylarynyň alyp barýan işlerine nägilelik bildirdi. Mümkinçilikleriň doly möçberde ulanylmaýandygy, käbir ýolbaşçylaryň iş başarjaňlygynyň we hünär derejesiniň ýeterlik däldigi, ýerlerde işleriň dogry guralmaýandygy netijesinde sowuk-salalyga ýol berilýändigi kemçilikleriň hatarynda görkezildi.

Häzirki döwürde jemi içerki önümiň ösüş depgini, döwletimiziň maliýe ýagdaýy, özgertmeler maksatnamasyny durmuşa geçirmegiň depginleri, aýratyn hem, ykdysadyýetimiziň gurluşy bizi kanagatlandyryp bilmez. Şoňa görä-de, şu maslahatda maliýe-ykdysady toplumyň, aýry-aýry ministrlikleriň we pudak edaralarynyň ýolbaşçylarynyň gatnaşmagynda bu ugurda amala aşyrylýan işleriň netijelerine garalar diýip, döwlet Baştutanymyz aýtdy.

Milli Liderimiz maslahaty dowam edip, nebitgaz toplumynyň işini kämilleşdirmek bilen baglanyşykly meselelere ünsi çekdi. Hormatly Prezidentimiziň belleýşi ýaly, ýurdumyzy ýokary tehnologiýaly we ekologiýa taýdan arassa, innowasion ykdysadyýetli, senagat önümçiligi taýdan ösen döwletleriň birine öwürmek möhüm wezipe bolup durýar.

Şunuň bilen baglylykda, nebitgaz toplumyny ösdürmekde gazhimiýa önümlerini, ýokary goşulan bahasy bolan önümleri öndürmek üçin tebigy gazy netijeli ulanmak ileri tutulýan ugurlaryň biri bolup durýar. Şu maksat bilen, soňky ýyllarda ABŞ-nyň 8 milliard 800 million dollaryndan gowrak möçberde daşary ýurt karz serişdeleri çekildi. Şol serişdeleriň häzire çenli 93 göterimi özleşdirildi diýip, hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedow aýtdy.

Milli Liderimiz karz serişdelerini öz wagtynda gaýtarmagyň, aýratyn-da, çekilen serişdeleriň hasabyna gurlan senagat kärhanalaryny taslama kuwwatyna çykarmagyň wajypdygyny nygtady.

Hormatly Prezidentimiz toplumyň önümçilik düzümleriniň işini kämilleşdirmek, karz alnan serişdeleri gaýtarmak bilen baglanyşykly meseleleriň ýerine ýetirilişi bilen gyzyklanyp, toplumyň ýolbaşçylarynyň hasabatlaryny diňledi.

Döwlet ministri--“Türkmengaz” döwlet konserniniň başlygy B.Amanow degişli düzümlerde alnyp barylýan işleriň ýagdaýy, çekilen daşary ýurt karz serişdelerini öz wagtynda gaýtarmak boýunça görülýän çäreler barada hasabat berdi.

Konsern boýunça daşary ýurt karz serişdeleriniň gaýtarmaga degişli galyndy möçberini tebigy gazyň goşmaça mukdaryny, suwuklandyrylan gazy, kükürdi, ECO-93 kysymly benzini daşary ýurt bazarlaryna ýerlemekden gelip gowuşjak serişdeleriň hasabyna gaýtarmak göz öňünde tutulýar. Milli Liderimiziň yzygiderli tagallalary netijesinde, döredilen mümkinçilikleriň esasynda şu ýylyň mart aýy boýunça töleg borçnamalaryny hasaplaşmak üçin ähli zerur işler alnyp barylýar.

Hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedow “Türkmengaz” döwlet konserni tarapyndan bu meseläni çözmek boýunça gaýragoýulmasyz çäreleriň görülmeginiň zerurdygyna ünsi çekdi. Şunuň bilen baglylykda, döwlet konserniniň önümçilik kuwwatlyklarynyň döwrebaplaşdyrylmagynyň, onuň işine täzeçil tehnologiýalaryň we sanly ulgamyň işjeň ornaşdyrylmagynyň wajypdygy bellenildi.

Häzirki döwürde dünýäde emele gelen çylşyrymly ýagdaýlary nazara alyp, Döwlet konserniniň işini döwrüň talabyna laýyk guramak, maliýe serişdeleriniň özleşdirilişini yzygiderli gözegçilikde saklamak meselelerine möhüm ähmiýet berilmelidir diýip, milli Liderimiz belledi. Şunuň bilen baglylykda, döwlet Baştutanymyz bar bolan mümkinçilikleri netijeli peýdalanmak babatda Döwlet konserniniň ýolbaşçysyna anyk tabşyryklary berdi.

Soňra “Türkmennebit” döwlet konserniniň başlygy G.Baýgeldiýew ýolbaşçylyk edýän düzümlerindäki işleriň ýagdaýy barada hasabat berdi. Şeýle hem nebitgaz enjamlaryny satyn almak barada baglaşylan şertnamany maliýeleşdirmek maksady bilen, çekilen daşary ýurt karz serişdelerini tapgyrlaýyn esasda gaýtarmak boýunça zerur tagallalaryň edilýändigi aýdyldy.

Bellenilişi ýaly, häzirki wagtda çekilen karz serişdeleriň galyndysy nobat tertibine laýyklykda bellenilen möhletlerde bökdençsiz gaýtarylýar. Öňde durýan wezipeleriň üstünlikli ýerine ýetirilmegi ugrunda toplumlaýyn işler alnyp barylýar.

Döwlet Baştutanymyz çekilen karz serişdelerini wagtynda gaýtarmak üçin kärhanalaryň önümçilik kuwwatlyklaryny artdyrmak, olaryň işini döwrebaplaşdyrmak we önümçilige häzirki zaman usullaryny, täzeçil tehnologiýalary ornaşdyrmak meselelerine möhüm ähmiýet berilmelidigini aýtdy. Pudaklaýyn kärhanalaryň taslama kuwwatyna çykarylmagy ugrunda zerur tagallalar edilmelidir.

Munuň özi karz serişdelerini öz wagtynda gaýtarmak boýunça öňde durýan wezipeleriň üstünlikli ýerine ýetirilmegini, iş öndürijiliginiň artdyrylmagyny we Döwlet konserniniň eksport kuwwatynyň ýokarlanmagyny üpjün eder diýip, hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedow belledi we “Türkmennebit” döwlet konserniniň ýolbaşçysyndan bu işleri berk gözegçilikde saklamagy talap etdi.

Soňra “Türkmengeologiýa” döwlet korporasiýasynyň başlygy M.Rozyýew ýolbaşçylyk edýän düzümlerinde işleriň depginlerini ýokarlandyrmak, çekilen daşary ýurt karz serişdelerini wagtynda gaýtarmak boýunça döwlet Baştutanymyzyň beren tabşyryklaryny ýerine ýetirmek ugrunda alnyp barylýan toplumlaýyn işler barada hasabat berdi.

Hormatly Prezidentimiz hasabaty diňläp, düzümlere täze önümçilik kuwwatlyklaryny döretmek maksady bilen, daşary ýurt maýa goýumlary, şol sanda karz serişdeleri çekilende olaryň gaýtarylmaly möhletiniň kesgitlenilişine, karz serişdelerini gaýtarmak möhletleriniň ylalaşygyna örän jogapkärçilikli çemeleşilmelidigini belledi.

Çekilen karz serişdelerini bellenilen möhletlerde gaýtarmak üçin kärhanalaryň önümçilik kuwwatlyklaryny artdyrmak, olaryň işini kada laýyk ýola goýmak we önümçilige häzirki zamanyň ösen tejribesini, sanly tehnologiýalary ornaşdyrmak meselelerine möhüm ähmiýet berilmelidir diýip, milli Liderimiz belledi we bu babatda birnäçe anyk tabşyryklary berdi.

Hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedow maslahatyň dowamynda Türkmenistanyň Baş prokurory B.Atdaýewe söz berdi.

Baş prokuror ýurdumyzyň ýangyç-energetika toplumynyň düzümlerinde döwlet Baştutanymyzyň tabşyrygyna laýyklykda geçirilen prokuror barlaglarynyň netijeleri barada hasabat berdi. Şunuň bilen baglylykda, düzümlerde çekilen daşary ýurt karz serişdelerini netijeli özleşdirmek we olary wagtynda gaýtarmak meselelerinde käbir kemçilikleriň ýüze çykarylandygy habar berildi.

Milli Liderimiz hasabaty diňläp, ähli düzümlerde, milli ykdysadyýetimiziň pudaklarynda alnyp barylýan işleriň talabalaýyk ýola goýulmagy, olarda kanunçylygyň berk berjaý edilmegi bilen baglanyşykly meseleleriň wajypdygyna ünsi çekdi. Şunuň bilen baglylykda, hormatly Prezidentimiz B.Atdaýewe düzümlerde daşary ýurt karz serişdelerini, maýa goýumlary wagtynda gaýtarmak we umuman, alnyp barylýan işleriň kanunalaýyk derejesini ýola goýmak bilen baglanyşykly meselelere yzygiderli seljermeleriň geçirilmelidigini tabşyrdy.

Hormatly Prezidentimiz ýangyç-energetika toplumynda önümçiligi ýokarlandyrmak üçin kuwwatlyklaryň doly güýjünde peýdalanylmalydygyny, ykdysadyýetiň pugtalandyrylmalydygyny, munuň üçin bolsa, toplumyň düzümindäki ylmy-barlag institutlarynyň işiniň kämilleşdirilmelidigini, bu ugurda ýokary derejeli hünärmenleriň taýýarlanylmalydygyny, şeýle hem halkara hyzmatdaşlygynyň ösdürilmelidigini belledi.

Milli Liderimiz şu meseleleriň, hususan-da, daşary ýurtly ygtybarly hyzmatdaşlar bilen özara bähbitli gatnaşyklary giňeltmek, işlere ulgamlaýyn çemeleşmek baradaky meseleleriň düýpli seljerilmelidigini aýdyp, bu babatda Ministrler Kabinetiniň Başlygynyň orunbasary, Ýokary gözegçilik edarasynyň başlygy S.Berdimuhamedowa görkezmeleri berdi.

Soňra Ministrler Kabinetiniň Başlygynyň ýurdumyzyň ýangyç-energetika toplumyna gözegçilik edýän orunbasary Ş.Abdrahmanowa söz berildi.

Wise-premýer häzirki döwürde ýolbaşçylyk edýän düzümlerinde alnyp barylýan işleriň ýagdaýy, maýa goýum taslamalarynyň ýerine ýetirilişi we umuman, nebitgaz toplumynda alnan daşary ýurt karz serişdelerini öz wagtynda gaýtarmak boýunça edilýän tagallalar barada hasabat berdi.

Hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedow milli ykdysadyýetimiziň binýatlaýyn pudaklarynda alnyp barylýan işleriň döwrüň talabyna laýyk derejede guralmagynyň wajypdygyny nygtady. Döwlet Baştutanymyz önümçilik kuwwatlyklarynyň artdyrylmagyna we bu ugurda ylmyň ýokary gazananlarynyň önümçilige ornaşdyrylmagyna möhüm ähmiýet berilmelidigine ünsi çekip, bu babatda wise-premýere birnäçe anyk görkezmeleri berdi.

Milli Liderimiziň belleýşi ýaly, çekilen daşary ýurt karz serişdeleriniň öz wagtynda gaýtarylmagy halkara hyzmatdaşlyk gatnaşyklarynyň döwrebap derejede ösdürilmeginiň möhüm şertini emele getirýär. Munuň üçin bolsa kärhanalaryň taslama kuwwatyna çykarylmagy, önümçilik düzümleriniň döwrebaplaşdyrylmagy zerur bolup durýar diýip, döwlet Baştutanymyz nygtady we degişli işleri yzygiderli gözegçilikde saklamagy wise-premýerden talap etdi.

Hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedow alnan daşary ýurt karz serişdelerini öz wagtynda gaýtarmak we onuň möhletlerine täzeden seretmek boýunça anyk teklipleri taýýarlamagy tabşyrdy.

Bilelikdäki kärhanalara göni maýa goýumlaryny çekmek arkaly täze gazhimiýa toplumlaryny gurmak boýunça işleriň depginlerini ýokarlandyrmak zerurdyr. Täze önümçilikleri gurmak üçin daşary ýurt maýa goýumlary, şol sanda karz serişdeleri çekilende onuň tehniki-ykdysady esaslandyrmalary jikme-jik taýýarlanylmalydyr diýip, milli Liderimiz belledi we taslamalaryň öz-özüni ödeýiş möhletlerini halkara tejribesine laýyklykda seljermegi hem-de taýýar önümleri ýerlemegiň bazarlaryny öwrenmegi tabşyrdy. Şunda işgärleriň hünär derejesiniň ýokarlandyrylmagyna möhüm ähmiýet berilmelidir.

Bu baradaky gürrüňi dowam edip, döwlet Baştutanymyz goşmaça düzüm bölekleriniň özümizde öndürilmegini ýola goýmak arkaly olaryň daşary ýurtlardan getirilmegini azaltmagy, degişli düzümleriň ýolbaşçylarynyň garamagyndaky kärhanalaryň maliýe-ykdysady ýagdaýyna seljerme geçirmegi, karz serişdelerini bellenen möhletlerde üzmek boýunça ähli zerur çäreleri görmek meselelerini üns merkezinde saklamagy tabşyrdy.

Nebitgaz toplumy döwletiň merkezi býujetini we daşary ýurt pulunda ätiýaçlyk gorlaryny esasy üpjün edýän ulgamdyr. Bu serişdeler ýurdumyzy durmuş-ykdysady hem-de senagat taýdan ösdürmäge, azyk howpsuzlygyny üpjün etmäge we ilatyň hal-ýagdaýyny ýokarlandyrmaga gönükdirilýär.

Şoňa görä-de, ähli hünärmenler, ylmy we kömekçi işgärler, ýangyç-energetika toplumynyň kärhanalarynyň ýolbaşçylary bu ulgamyň ösüşine mynasyp goşant goşmalydyrlar diýip, hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedow aýtdy we bu babatda anyk tabşyryklary berdi.

Soňra milli Liderimiz gurluşyk, elektrik energetikasy we himiýa pudaklarynyň maliýe meseleleri barada durup geçdi.

Soňky ýyllarda gurluşyk-senagat toplumyna 2 milliard 682 million amerikan dollaryna golaý möçberde daşary ýurt karz serişdeleri çekildi. Şonuň häzire çenli 69,4 göterimi özleşdirildi.

Hormatly Prezidentimiz bu meselä ünsi çekip, şu mesele boýunça degişli ýolbaşçylaryň hasabatlaryny hem-de tekliplerini diňlejekdigini aýtdy.

Döwlet Baştutanymyz Gurbanguly Berdimuhamedow olara ýüzlenip, karz alnan serişdeleri wagtynda gaýtarmagy üpjün etmek boýunça meýilleşdirilýän işler hem-de bu serişdeleriň hasabyna gurlan senagat kärhanalarynyň taslama kuwwatlygyna laýyklykda işlemeýändigi barada sorady.

Milli Liderimiz karz serişdelerini, hususan-da, «Türkmenhimiýa» döwlet konserniniň alan karz serişdelerini gaýtarmagyň möhletlerini uzaltmak boýunça karzdarlar bilen alnyp barylýan işler, kärhanalary taslama kuwwatyna çykarmak üçin görülýän çäreler bilen gyzyklandy.

Ilki bilen energetika ministri Ç.Purçekow milli Liderimiziň energetika syýasatyny üstünlikli durmuşa geçirmek maksady bilen, ýurdumyzyň Energetika ministrliginde daşary ýurt maýa serişdeleriniň we maýa goýumlaryň hasabyna milli we halkara ähmiýetli möhüm taslamalaryň durmuşa geçirilýändigi barada hasabat berdi.

Häzirki döwürde Ahal-Balkan we Balkan-Daşoguz halkalaýyn energiýa ulgamynyň we ugurdaş podstansiýalaryň, Büzmeýin etrabynda energetika enjamlaryny abatlaýyş we hyzmat ediş merkeziniň, Lebap welaýatynyň Çärjew etrabynda gazturbinaly elektrik stansiýasynyň we Türkmenistan-Owganystan-Pakistan elektrik geçiriji ulgamyň gurluşyklary alnyp barylýar. Bu halkara ähmiýetli elektrik geçiriji ulgamyň ilkinji nobatdakysynyň gurluşygyny 2021-nji ýylyň awgust aýynda tamamlamak meýilleşdirilýär.

Şeýle hem çekilen karz serişdeleriniň ählisiniň öz wagtynda gaýtarylmagy üçin ähli zerur tagallalaryň görüljekdigi aýdyldy.

Hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedow hasabaty diňläp, milli ykdysadyýetimiziň möhüm pudagy hökmünde ýurdumyzyň elektroenergetika ulgamynyň ösdürilmegine aýratyn ähmiýet berilýändigini belledi.

Milli Liderimiz çekilen daşary ýurt karz serişdeleriniň netijeli özleşdirilmeginiň zerurdygyna ünsi çekip, milli we halkara derejede wajyp energetika taslamalaryny öz wagtynda ýerine ýetirmek boýunça alnyp barylýan işleri yzygiderli gözegçilikde saklamagy tabşyrdy.

Soňra «Türkmenhimiýa» döwlet konserniniň başlygy N.Nyýazlyýew ýurdumyzyň himiýa senagatyny ösdürmäge çekilen maýa goýumlarynyň ulanylyşy barada hasabat berdi.

Şu günler täze iri önümçilikleri gurmak boýunça taslamalar amala aşyrylýar, ýurdumyzyň himiýa zawodlarynda dünýäniň esasy önüm öndürijileriniň döwrebap, ýokary öndürijilikli tehnologik enjamlary ornaşdyrylýar, içerki hem-de daşarky bazarlarda uly isleg bildirilýän önümleriň täze görnüşleriniň çykarylyşy ýola goýulýar.

Häzirki wagtda “Türkmenhimiýa” döwlet konserniniň önümçilik kärhanalarynda öndürilen himiýa önümlerini ýerlemekden gelýän serişdeleriň hasabyna karzlary öz wagtynda üzlüşmek üçin tapgyrlaýyn hasaplaşmak boýunça degişli işler alnyp barylýar.

Hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedow hasabaty diňläp, pudagyň düşewüntliligini ýokarlandyrmagyň, hususan-da, täze kärhanalary gurmagyň hem-de himiýa pudagynyň hereket edýän önümçiliklerini döwrebaplaşdyrmagyň hasabyna daşary ýurt karzlaryny doly üzmegiň zerurdygyny nygtady.

Hormatly Prezidentimiz “Türkmenhimiýa” döwlet konserninde mineral dökünleriň eksport edilişiniň ýagdaýy bilen gyzyklandy. Milli Liderimiz pudagyň düşewüntliligini ýokarlandyrmakda, daşarky bazarda uly islegden peýdalanýan dökünleriň öndürilişini artdyrmagyň wajypdygyna ünsi çekip, ygtybarly hyzmatdaşlar bilen gatnaşyklary ýygjamlaşdyrmagyň möhümdigini belledi hem-de bu ugurda alnyp barylýan işlere zerur gözegçiligi ýola goýmak barada Ministrler Kabinetiniň Başlygynyň orunbasary, Ýokary gözegçilik edarasynyň başlygy S.Berdimuhamedowa degişli tabşyryklary berdi.

Soňra Ministrler Kabinetiniň Başlygynyň orunbasary Ş.Durdylyýewe söz berildi.

Wise-premýer gözegçilik edýän degişli ministrliklerine we pudaklaýyn dolandyryş edaralaryna daşary ýurt banklary tarapyndan berlen karz serişdeleri boýunça emele gelen bergiler barada hasabat berip, häzirki wagtda bu karzlaryň üzlüşmeli möhletlerine laýyklykda, tapgyrlaýyn hasaplaşmak boýunça zerur işleriň alnyp barylýandygyny belledi.

Hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedow hasabaty diňläp, alnan daşary ýurt karz serişdelerini wagtynda gaýtarmak ýa-da üzmegiň möhletlerine täzeden seretmek boýunça bolup biljek ähli mümkinçilikleri düýpli öwrenmegi we bu ugurda anyk teklipleri gysga wagtyň içinde taýýarlamagy tabşyrdy.

«Türkmenhimiýa» döwlet konsernine çekilen daşary ýurt karz serişdelerini gaýtarmaga amatly şertleri döretmek maksady bilen, eksporta niýetlenen we daşary ýurtlardan getirilýän harytlaryň ornuny tutýan önümleri öndürýän önümçilikleri ýola goýup, daşary ýurt pulundaky serişdeleriň gowuşmagyny diwersifikasiýa ýoly bilen artdyrmak möhümdir. Mundan başga-da, bilelikdäki kärhanalara göni maýa goýumlaryny çekmek arkaly toplumlaýyn mineral dökünleri we beýleki önümleri öndürýän önümçilikleri döretmek wajypdyr diýip, döwlet Baştutanymyz aýtdy.

Şunuň bilen baglylykda, milli Liderimiz täze önümçilikleriň gurluşygy üçin daşary ýurt maýa goýumlary çekilende, tehniki-ykdysady esaslandyrmany jikme-jik taýýarlamagyň, taslamalaryň özüni ödeýşiniň möhletlerini halkara tejribesine laýyklykda seljermegiň, degişli işgärleriň ýokary derejede taýýarlanylmagyny üpjün etmegiň, taýýar önümleri ýerlemegiň bazarlaryny öwrenmegiň, goşmaça düzüm böleklerini özümizde öndürmegi ýola goýmak arkaly olaryň daşary ýurtlardan getirilmegini mümkin boldugyça azaltmagyň zerurdygyny nygtady.

Hormatly Prezidentimiz ilkinji nobatdaky wezipeleri kesgitläp, gurluşyk-senagat toplumynyň ýolbaşçylaryna birnäçe tabşyryklary berdi.

Soňra hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedow ýurdumyzyň ulag-aragatnaşyk toplumynyň ýolbaşçylaryna ýüzlenip, soňky ýyllarda bu ulgama 1 milliard 5 ýarym million amerikan dollary möçberde daşary ýurt karz serişdeleriniň çekilendigini, häzire çenli şol serişdeleriň 67,8 göteriminiň özleşdirilendigini belledi.

Döwlet Baştutanymyz alnan karz serişdelerini wagtynda gaýtarmagy üpjün etmek boýunça işleriň meýilleşdirilişi bilen gyzyklanyp, şol serişdeleriň hasabyna maliýeleşdirilen desgalaryň, hususan-da, «Demirgazyk –Günorta» demir ýolunyň taslama kuwwatyna laýyklykda işledilmegi babatda zerur tagallalary görmegiň wajypdygyny belledi.

Şunuň bilen baglylykda, karz alnan serişdeleri gaýtarmagyň möhletlerini uzaltmak boýunça zerur işler alnyp barylmalydyr. Şeýle hem topluma degişli desgalar taslama kuwwatyna çykarylmalydyr diýip, hormatly Prezidentimiz belledi we bu babatda ulag-aragatnaşyk toplumynyň pudaklarynyň ýolbaşçylarynyň hasabatlaryny we tekliplerini diňledi.

«Türkmendemirýollary» agentliginiň başlygy A.Atamyradow pudagyň maddy-enjamlaýyn binýadyny berkitmek, halkara ähmiýetli taslamalary we ulag-üstaşyr geçelgeleriniň gurluşyklaryny maliýeleşdirmäge gönükdirilen maliýe serişdelerini netijeli peýdalanmak boýunça alnyp barylýan işler barada hasabat berdi.

Maslahatyň dowamynda “Türkmenaragatnaşyk” agentliginiň ýolbaşçysy H.Hudaýgulyýew ýolbaşçylyk edýän pudagynda alnyp barylýan işleriň ýagdaýy, ugurdaş düzümleriň maddy üpjünçiligini gowulandyrmak, döwlet Baştutanymyzyň maglumatlary bermegiň köpugurly ulgamyny ösdürmek, maliýe meselelerini öz wagtynda çözmek boýunça ozal beren tabşyryklaryny ýerine ýetirmek ugrunda amala aşyrylýan işler barada hasabat berdi.

Soňra Ministrler Kabinetiniň Başlygynyň orunbasary B.Öwezow ulag-aragatnaşyk toplumynyň düşewüntliligini ýokarlandyrmak, ugurdaş kärhanalaryň işini kämilleşdirmek, pudaklaýyn taslamalary maliýeleşdirmek we alnan karz serişdelerini öz wagtynda üzmek üçin ähli zerur tagallalaryň edilýändigi barada hasabat berdi.

Hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedow hasabaty diňläp we alnan karz serişdelerini wagtynda üzmek we olary gaýtarmagyň şertlerine täzeden seretmek meselelerine üns bermegiň zerurdygyny belledi we onuň mümkin bolan ugurlaryny öwrenmegi hem-de bu mesele boýunça anyk teklipleri taýýarlamagy tabşyrdy.

«Türkmendemirýollary» agentligi garamagyndaky kärhanalaryň maliýe- ykdysady ýagdaýynyň seljermesini geçirmelidir. Döwlet Baştutanymyz olaryň daşary ýurt karzlaryny gaýtarmak boýunça mümkinçiliklerine baha bermek, alnan karzlary bellenen möhletlerde üzmek üçin ähli zerur çäreleriň görülmelidigini belledi. Çekilen serişdeleri öz wagtynda gaýtarmak maksady bilen, kärhanalaryň taslama kuwwatlygyna gysga möhletlerde çykarylmagyny üpjün etmek, önümçiligiň zerur düzümleriniň netijeli işlemegini guramak zerurdyr.

Döwlet Baştutanymyz Gurbanguly Berdimuhamedow hasabaty diňläp, ýurdumyzyň ulag-üstaşyr geçelgelerini ösdürmek üçin demir ýol ulaglary düzüminiň önümçilik desgalarynyň mümkinçiliklerini doly güýjünde peýdalanmagyň we ýük daşamagyň mukdaryny mundan belýäk-de ýokarlandyrmagyň zerurdygyny belledi.

Döwrebaplaşdyrylan demir ýollaryň geçirijilik ukybyny ýokarlandyrmak, daşary döwletleriň we ýurdumyzyň harytlaryny halkara bazarlaryna ugratmagyň mümkinçiliklerini artdyrmak, şeýle hem ýurdumyza getirilýän harytlary gysga ýol arkaly getirmek zerurdyr diýip, milli Liderimiz belledi.

Hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedow daşary ýurtly hyzmatdaşlar bilen tejribe we täzeçil işläp taýýarlamalary alyşmagyň wajypdygyny belläp, bu işleriň pudaga maýa goýumlarynyň çekilişini üpjün etjekdigini aýtdy we düzümi ösdürmek bilen baglanyşykly agentligiň ýolbaşçysyna birnäçe tabşyryklary berdi.

Hormatly Prezidentimiz «Türkmenaragatnaşyk» agentligi tarapyndan çekilen daşary ýurt karz serişdelerini gaýtarmak boýunça amatly şertleri döretmek maksady bilen, «Türkmen Älem» hemra aragatnaşyk ulgamynyň mümkinçilikleriniň netijeli ulanylmalydygyny aýtdy.

Häzirki döwürde maglumat tehnologiýalarynyň ählumumy ösüşini üpjün etmek we aragatnaşyk hyzmatlarynyň hilini we onuň geçirijilik ukybyny ýokarlandyrmak zerurdyr. Şeýle hem pudaga häzirki zaman tehnologiýalaryny, oňyn halkara tejribesini ornaşdyrmak, ilata edilýän aragatnaşyk hyzmatlarynyň görnüşlerini artdyrmak we Internet hyzmatlarynyň doly elýeterliligini üpjün etmek wajypdyr diýip, döwlet Baştutanymyz belledi.

Täze önümçilik kuwwatlyklarynyň gurluşygy üçin daşary ýurt maýa goýumlary, şol sanda karz serişdeleri çekilende, tehniki-ykdysady esaslandyrmalar jikme-jik taýýarlanylmalydyr. Taslamalaryň özüni ödeýşiniň möhletleri halkara tejribesine laýyklykda seljerilmelidir. Milli Liderimiz Gurbanguly Berdimuhamedow degişli işgärleriň ýokary derejede taýýarlanylmagyny üpjün etmegiň, hyzmatlary ýerlemegiň bazarlaryny öwrenmegiň möhümdigini belledi we bu babatda ulag-aragatnaşyk toplumynyň ýolbaşçylaryna anyk tabşyryklary berdi.

Hormatly Prezidentimiz maslahaty dowam edip, soňky ýyllarda ýurdumyzyň oba hojalyk toplumy boýunça 822 million 200 müň amerikan dollary möçberde daşary ýurt karz serişdeleriniň çekilendigini we özleşdirilendigini belledi.

Häzirki döwürde karzlar boýunça galyndy 607 million 700 müň amerikan dollaryna barabardyr. Şondan 145 million amerikan dollary şu ýylyň mart–dekabr aýlarynda gaýtarylmaga degişlidir.

Şunuň bilen baglylykda, döwlet Baştutanymyz oba hojalyk toplumynyň ýolbaşçylaryndan alnan karz serişdelerini wagtynda gaýtarmagy üpjün etmek boýunça işleriň nähili meýilleşdirilýändigi, oba hojalyk, aýratyn hem, azyk senagaty kärhanalaryny taslama kuwwatyna çykarmak üçin nähili çäreleriň görülýändigi bilen gyzyklandy.

Oba we suw hojalygy üçin niýetlenen iň kämil tehnikalaryň yzygiderli alynýandygyna garamazdan, hasyl ýygnamak we suwdan amatly peýdalanmak işleri talabalaýyk alnyp barylmaýar diýip, milli Liderimiz Gurbanguly Berdimuhamedow aýtdy.

Şunuň bilen baglylykda, döwlet Baştutanymyz oba hojalyk we daşky gurşawy goramak ministri A.Altyýewe söz berdi. Ministr oba hojalygynda amala aşyrylýan düýpli özgertmeler hem-de pudagyň düşewüntliligini üpjün etmek boýunça görülýän çäreler barada hasabat berdi.

Oba hojalygynyň okgunly ösmegini üpjün etmek, ýurdumyzda ýetişdirilýän oba hojalyk ekinlerini agrotehniki kadalara laýyklykda öz wagtynda ideg etmek üçin dünýäniň öňdebaryjy döwletlerinde öndürilen döwrebap oba hojalyk tehnikalary we gurallary hem-de olar üçin ätiýaçlyk şaýlary yzygiderli satyn alynýar. Şu maksatlar üçin Oba hojalyk we daşky gurşawy goramak ministrligi tarapyndan uly möçberdäki maýa goýumlary çekildi. Häzirki wagtda bu karz serişdelerini öz wagtynda üzmek üçin zerur işler alnyp barylýar.

Soňra Suw hojalygy baradaky döwlet komitetiniň başlygy G.Baýjanow  suw pudagynyň kärhanalarynyň maliýe ýagdaýy hem-de olaryň maddy-enjamlaýyn binýadyny mundan beýläk-de pugtalandyrmak hem-de ýurdumyzyň suw serişdelerini rejeli ulanmak maksady bilen görülýän çäreler barada hasabat berdi.

Soňra Ministrler Kabinetiniň Başlygynyň orunbasary E.Orazgeldiýew ministrlik hem-de obasenagat toplumynyň pudaklaýyn edaralary tarapyndan oba hojalyk tehnikalaryny, enjamlary hem-de lagym sorujylary satyn almak üçin daşary ýurt karzlarynyň çekilişi barada hasabat berdi.

Oba hojalyk we daşky gurşawy goramak ministrligi hem-de Suw hojalygy baradaky döwlet komiteti bu karzlary ýerine ýetirilen işlerden, hyzmatlardan hem-de öndürilen önümleri ýerlemekden alnan girdejileriň hasabyna üzmegi meýilleşdirýär.

Hormatly Prezidentimiz hasabaty diňläp, wise-premýere hem-de oba hojalyk toplumynyň ýolbaşçylaryna birnäçe anyk tabşyryklary berdi.

Milli Liderimiz Gurbanguly Berdimuhamedow alnan daşary ýurt karz serişdelerini öz wagtynda gaýtarmagy üpjün etmek ýa-da üzmegiň möhletlerine täzeden seretmek boýunça bolup biljek ähli mümkinçilikleri düýpli öwrenmegi hem-de bu ugurda anyk teklipleri gysga wagtyň içinde taýýarlamagy tabşyrdy.

Döwlet Baştutanymyzyň belleýşi ýaly, çekilen serişdeleri öz wagtynda gaýtarmak maksady bilen, kärhanalaryň taslama kuwwatlygyna gysga möhletlerde çykarylmagyny üpjün etmek, munuň üçin önümçiligiň zerur düzümleriniň netijeli işlemegini guramak zerurdyr.

Hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedow obasenagat toplumyny özgertmegiň toplumlaýyn maksatnamasyny üstünlikli durmuşa geçirmegiň wajypdygyny belledi. Milli Liderimiz oba hojalygynyň ähli pudaklarynyň we daýhan hojalyklarynyň düşewüntliligini ýokarlandyrmak, bu ulgama hususy işewürligiň wekillerini giňden çekmek meselelerine aýratyn üns bermegiň möhümdigini belledi.

Obasenagat toplumyny dolandyrmagyň täze, netijeli usullaryny ulanmak, dünýäniň iň gowy tejribesini giňden ornaşdyrmak zerurdyr diýip, döwlet Baştutanymyz aýtdy we ministre bu babatda degişli tabşyryklary berdi.

Hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedow suw hojalygynda giň gerimli maýa goýum taslamalarynyň üstünlikli durmuşa geçirilmeginiň bugdaýyň, pagtanyň we beýleki oba hojalyk önümleriniň öndürilýän möçberlerini artdyrmaga we degişlilikde, ýurdumyzda azyk bolçulygyny üpjün etmäge, agrar ulgamyň eksport kuwwatyny pugtalandyrmaga ýardam edýändigini belledi.

Ýokary derejeli hünärmenler bilen üpjün etmekden, çig malyň, himiki serişdeleriň, ätiýaçlyk şaýlarynyň we sarp ediş serişdeleriniň getirilişini amatly etmekden başlap, taýýar önümleri bäsleşik şertlerinde ýerlemäge çenli ähli işleri talabalaýyk guramak möhümdir.

Gymmat bahaly oba we suw hojalyk tehnikalary uzak möhletiň dowamynda netijeli ulanylmalydyr, olara öz wagtynda we talabalaýyk hyzmat üpjün edilmelidir diýip, hormatly Prezidentimiz aýtdy. Şeýle hem bu ugurda GPS we ýangyjyň sarp edilişini awtomatik usulda hasaba alyş ulgamlary ýaly, häzirki zaman sanly tehnologiýalary giň gerim bilen ornaşdyrmagyň wajypdygy nygtaldy.

Döwlet Baştutanymyz daşary ýurt maýa goýumlary çekilende, tehniki-ykdysady esaslandyrmany jikme-jik taýýarlamagyň, taslamalaryň özüni ödeýşiniň möhletlerini halkara tejribesine laýyklykda seljermegiň, degişli işgärleriň ýokary derejede taýýarlanylmagyny üpjün etmegiň, taýýar önümleri ýerlemegiň bazarlaryny öwrenmegiň zerurdygyny belledi hem-de bu babatda oba hojalyk toplumynyň ýolbaşçylaryna anyk tabşyryklary berdi.

Soňra ýurdumyzyň saglygy goraýyş we derman senagaty ministri N.Amannepesow ýolbaşçylyk edýän ulgamynda alnyp barylýan işleriň ýagdaýy barada habar berdi. Ilata ýokary halkara ülňülerine laýyk gelýän lukmançylyk hyzmatlaryny bermegiň usullaryny mundan beýläk-de kämilleşdirmek, degişli düzümleri toplumlaýyn döwrebaplaşdyrmak we täze ugurdaş desgalary gurmak boýunça öňde durýan wezipeleri ýerine ýetirmek maksady bilen zerur işler alnyp barylýar.

Hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedow hasabaty diňläp, ilatyň saglygynyň goralmagyna we berkidilmegine, türkmenistanlylaryň durmuş derejesiniň ýokarlanmagyna gönükdirilen “Saglyk” döwlet maksatnamasyny üstünlikli durmuşa geçirmegiň wajypdygyna ünsi çekdi.

Milli Liderimiz bu barada aýtmak bilen, döwletimiz tarapyndan saglygy goraýyş we derman senagaty ulgamynyň ösdürilmegine ägirt uly maliýe serişdeleriniň gönükdirilýändigini belledi hem-de olary netijeli özleşdirmek babatda ministre degişli tabşyryklary berdi.

Milli Liderimiz Gurbanguly Berdimuhamedow maslahatyň barşynda maliýe-ykdysady toplumyň ýolbaşçylaryna ýüzlenip, alnan daşary ýurt karz serişdelerini wagtynda gaýtarmagy üpjün etmek boýunça işleriň nähili meýilleşdirilýändigi bilen gyzyklandy we serişdeleri gaýtarmagyň möhletini uzaltmak boýunça karz berijiler bilen işleri geçirmegiň möhümdigine ünsi çekdi. Döwlet Baştutanymyz kärhanalary taslama kuwwatyna çykarmak üçin zerur çäreleriň görülmegini esasy wezipeleriň hatarynda görkezdi.

Soňra hormatly Prezidentimiz şu meseleler bilen baglylykda, bu ulgamyň ýolbaşçylarynyň hasabatlaryny diňledi.

Ilki bilen Merkezi bankyň başlygy M.Annadurdyýew milli ykdysadyýetimiziň pudaklaryny, şol sanda ägirt uly eksport kuwwatyna eýe bolan, nebitgaz toplumyny, himiýa senagatyny, energetika, ulag, dokma toplumlaryny ösdürmäge gönükdirilen daşary ýurt maýa goýumlaryny gaýtarmak boýunça ýerine ýetirilen işleriň netijeleri barada hasabat berdi.

Milli Liderimiz Gurbanguly Berdimuhamedow hasabaty diňläp, döwlet maksatnamalarynda kesgitlenen, halkymyzyň abadançylygyny ýokarlandyrmaga, Türkmen döwletiniň ykdysady kuwwatyny pugtalandyrmaga gönükdirilen gaýragoýulmasyz wezipeleri ýerine ýetirmek maksady bilen, ýurdumyzyň ministrlikleri, pudaklaýyn dolandyryş edaralary we banklary bilen bilelikde, degişli çäreleri görmegiň zerurdygyna ünsi çekdi. Şunuň bilen baglylykda, Merkezi bankyň ýolbaşçysyna degişli tabşyryklar berildi.

Şeýle hem döwlet Baştutanymyz milli puluň hümmetini ýokarlandyrmak boýunça hemişe degişli işleriň geçirilip, daşary ýurt puly bilen bagly amallaryň düzgünleşdirilmelidigini, banklarda müşderilere hödürlenilýän hyzmatlaryň görnüşlerini giňeltmegiň hem-de medeniýetini ýokarlandyrmagyň, müşderileriň manat serişdeleriniň resmi hümmeti boýunça daşary ýurt puluna çalyşanda kadalaşdyryjy namalaryň berjaý edilişine gözegçiligiň ýola goýulmagynyň möhümdigine ünsi çekip, bu barada Ministrler Kabinetiniň Başlygynyň orunbasary, Döwlet howpsuzlyk geňeşiniň sekretary Ç.Amanowa degişli tabşyryklary berdi.

Daşary ykdysady iş bankynyň başlygy R.Jepbarow “Türkmenistanyň 2020-2025-nji ýyllar üçin daşary ykdysady işini ösdürmek boýunça Maksatnamasyna” laýyklykda, maýa goýumlary çekmek boýunça görülýän anyk çäreler barada hasabat berdi.

Ýurdumyzda eksport ugurly we daşary ýurtlardan getirilýän harytlaryň ornuny tutýan önümleri artdyrmak hem-de “Türkmenistan-Owganystan-Pakistan-Hindistan” halkara gaz geçiriji taslamasyny durmuşa geçirmek maksady bilen, maýa goýumlary çekmek işleri alnyp barylýar. Häzirki wagtda bu mesele boýunça daşary maliýe düzümleri bilen hyzmatdaşlyk ýola goýuldy.

Hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedow hasabaty diňläp, abraýly maliýe guramalary we banklary bilen netijeli gatnaşyklary pugtalandyrmak boýunça degişli işleri geçirmegiň möhümdigini belledi. Milli Liderimiz Maksatnamada kesgitlenen çäreleriň bellenilen möhletlerde ýerine ýetirilmegini üpjün etmegiň möhümdigini belläp, bankyň ýolbaşçysyna anyk görkezmeleri berdi.

Soňra Ministrler Kabinetiniň Başlygynyň orunbasary G.Müşşikow hormatly Prezidentimiziň tabşyrygyna laýyklykda, ministrlikleriň we pudaklaýyn dolandyryş edaralarynyň daşary ýurtlardan çekilen karzlar boýunça bergilerine geçirilen seljerme işleriniň netijeleri barada hasabat berdi.

Häzirki wagtda hereket edýän şertnamalara laýyklykda, halkara maliýe guramalaryndan, daşary ýurt banklaryndan çekilen karzlar maýa goýum taslamalaryny, gurluşyk işlerini, satyn alynýan enjamlaryň we tehnikalaryň bahalaryny maliýeleşdirmäge gönükdirildi.

Wise-premýer şu ýylyň 8-nji marty ýagdaýyna her pudak boýunça özleşdirilen karzlar hem-de çekilen pul serişdeleriniň galyndylaryny gaýtaryp bermegiň göz öňünde tutulan möhletleri barada hem maglumat berdi.

Şeýle hem ýurdumyzyň halkara derejesinde tölege ukyplylygyny durnukly saklamak, ministrlikleriň we pudaklaýyn dolandyryş edaralarynyň daşary ýurt banklaryna we halkara maliýe guramalaryna karz borçnamalaryny öz wagtynda ýerine ýetirmek maksady bilen, mundan beýläk-de zerur işleri geçirmegiň meýilleşdirilýändigi habar berildi.

Döwlet Baştutanymyz hasabaty diňläp, wise-premýere gözegçilik edýän ulgamlarynyň ýolbaşçylarynyň, aýratyn hem, bank ulgamynyň ýolbaşçylarynyň alyp barýan işlerinden örän nägiledigini aýtdy. Milli Liderimiz maliýe-ykdysady toplumyň işi barada aýdyp, häzirki döwürde döwlet eýeçiligini hususylaşdyrmak boýunça işleriň degişli derejede guralmaýandygyny belledi.

Mundan başga-da, hususylaşdyrylan kärhanalarda we desgalarda hususylaşdyrmagyň şertleriniň ýerine ýetirilişine talabalaýyk gözegçilik edilmeýär.

Hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedow Maliýe we ykdysadyýet ministrliginiň işine ünsi çekip, onuň üstüne ykdysadyýetiň hususy pudagyny, şol sanda kiçi we orta telekeçiligi ösdürmek boýunça döwlet syýasatyny amala aşyrmagyň ýüklenendigini belledi. Ýöne, muňa garamazdan, bu ugurda işler degişli derejede alnyp barylmaýar diýip, milli Liderimiz sözüni dowam etdi.

Şunuň bilen baglylykda, telekeçiligi ösdürmek boýunça esasy işleri Senagatçylar we telekeçiler birleşmesi alyp barýar diýip, döwlet Baştutanymyz Maliýe we ykdysadyýet ministrliginiň bu ugurda ýeterlik işjeňlik görkezmeýändigini belledi.

Hormatly Prezidentimiz Oba milli maksatnamasyny durmuşa geçirmek boýunça alnyp barylýan işlere hem ýeterlik derejede gözegçilik etmegiň möhümdigine ünsi çekdi. Bu maksatnama laýyklykda, medeni-durmuş maksatly desgalaryň, şeýle hem täze häzirki zaman obalarynyň we şäherçeleriniň gurluşygynyň ýeterlik depginde alnyp barylmaýandygyny aýtmak bilen, milli Liderimiz gurluşyklaryň möhletinden yza galmagynyň sebäplerini seljermegi tabşyrdy.

Milli Liderimiz M.Annadurdyýewe ýüzlenip, ýurdumyzyň banklarynyň işlerine köp nägilelikleriň bildirilýändigini aýtdy.

Karz edaralarynyň esasy wezipesiniň milli manadyň hümmetini durnukly saklamak bolup durýandygyny bellemek bilen, döwlet Baştutanymyz bu wezipäniň ýaramaz ýerine ýetirilýändigine ünsi çekdi.

Häzirki döwürde bank ulgamynyň esaslyk maýasynyň derejesi, umuman, o diýen ýokary däl diýip, hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedow onuň derejesini ýokarlandyrmagyň zerurdygyny aýtdy.

Bu çäre bank ulgamynyň durnukly, sazlaşykly we ygtybarly bolmagyny üpjün eder. Banklaryň bäsleşige ukyplylygyny güýçlendirmäge, hyzmatlar bazarlaryny ösdürmäge we müşderileriň ynamyny ýokarlandyrmaga ýardam eder. Şeýle hem ykdysadyýetiň beýleki pudaklary bilen, şol sanda karz işini işjeňleşdirmegiň hasabyna netijeli özara hyzmatdaşlyk etmäge itergi berer.

Bank ulgamynda öňdebaryjy maglumat tehnologiýalary ýeterlik derejede ösdürilmeýär we ulanylmaýar. Bu bolsa, umuman, banklaryň işine ýaramaz täsir edýär. Hususan-da, ýokary hilli bank hyzmatlarynyň we önümleriniň giň toplumynyň berilmegine, maglumat üpjünçiligine, girdeji almaga ýaramaz täsirini ýetirýär.

Şunuň bilen baglylykda, döwlet Baştutanymyz Gurbanguly Berdimuhamedow öňdebaryjy bank maglumat tehnologiýalaryny ornaşdyrmak bilen bagly işleri hem çaltlandyrmagyň möhümdigine ünsi çekdi.

Şunuň bilen baglylykda, Merkezi bankyň ýolbaşçysyna kesgitlenen işleriň öz wagtynda ýerine ýetirilmegine gözegçilik etmek tabşyryldy.

Milli Liderimiz wise-premýer G.Müşşikowa hem-de banklaryň ýolbaşçylaryna ýüzlenip, ýurdumyzyň bank ulgamynyň işini gowulandyrmaga gönükdirilen birnäçe anyk wezipeleri kesgitledi.

Ozaly bilen, daşary ýurt karzlaryna hemişe gözegçilik amala aşyrylmalydyr. Döwlet Baştutanymyz bu ugurda töwekgelçilikler boýunça wagtynda zerur işleriň geçirilmelidigine ünsi çekip, daşary ýurt karz serişdeleriniň bellenen möhletlerde gaýtarylmagy üçin zerur çäreleri görmegi tabşyrdy.

Täze önümçilik kuwwatlyklarynyň gurluşygy üçin daşary ýurt maýa goýumlary, şol sanda karz serişdeleri çekilende tehniki-ykdysady esaslandyrma düýpli seljerilmelidir diýip, hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedow belledi. Gyzyklanýan tarap – buýrujy we karz alyjy bilen bilelikde halkara tejribesine laýyklykda, taslamalaryň özüni ödeýşiniň möhletleri, taýýar önümleri ýerlemegiň bazarlary seljerilmelidir.

Milli Liderimiz sözüni dowam edip, daşary ýurt karzlary çekilende, mümkin bolan derejede pes göterim möçberlerini we ýurdumyz üçin bähbitli şertleri gazanmagyň möhümdigine ünsi çekdi.

Döwlet Baştutanymyz banklaryň ýolbaşçylarynyň işiniň netijelerine birinji çärýegiň netijeleri boýunça baha beriljekdigini belledi.

Soňra hormatly Prezidentimiz maslahata gatnaşyjylara ýüzlenip, bellenilişi ýaly, biz diňe oňyn makroykdysady ösüşi saklap galman, eýsem, ony berkitmelidiris diýip belledi. Puluň hümmetsizlenmegini bellenen derejede, milli manadymyzyň hümmetini durnukly derejede saklamalydyrys diýip, milli Liderimiz nygtady.

Ýurdumyzyň Konstitusiýasyna laýyklykda, bazar ykdysadyýetine geçmegiň depginini güýçlendirmek wajypdyr. Döwlet diňe ýurduň howpsuzlygyny we goranmak ukybyny üpjün etmek üçin häkimiýet ygtyýarlyklaryny amala aşyrmaga zerur bolan emlägi dolandyrmalydyr.

Hormatly Prezidentimiz diňe diwersifikasiýa ýoly bilen, hemmetaraplaýyn ösen ykdysadyýetiň uzak geljekde hem durnukly boljakdygyny belläp, öz möwritini geçirip barýan we geçiren, bäsleşige ukyply däl önümçilikleri aradan aýyrmagy, innowasiýalary, täze tehnologiýalary ornaşdyrmaga niýetlenen ykdysady gurşawy döretmegi, döwletimizi senagat taýdan ösen ýurda öwürmek üçin alnyp barylýan işleriň depginini düýpli güýçlendirmegi gaýragoýulmasyz wezipeleriň hatarynda kesgitledi. Şonuň netijesinde, bütindünýä bazarynda ýurdumyzyň mynasyp orny eýelemegini gazanmaly diýip, milli Liderimiz Gurbanguly Berdimuhamedow nygtady.

Döwlet Baştutanymyz maliýe we bank-karz ulgamyny döwrebap ýagdaýa getirmegiň ýollary barada hem durup geçip, karz serişdeleriniň elýeterli bolmagyny üpjün etmegiň we maliýe hyzmatlarynyň hilini ýokarlandyrmagyň wajypdygyna ünsi çekdi. Bu bolsa, diňe bir ykdysadyýet üçin däl, eýsem, raýatlar üçinem şeýle bolmalydyr.

Bu ugurda, ilkinji nobatda, gozgalmaýan emläk üçin, bilim we sarp ediş karzlary göz öňünde tutulmalydyr diýip, hormatly Prezidentimiz aýtdy.

Milli Liderimiz ähli ýolbaşçylardan daşary ýurt pulunda gelip gowuşýan serişdeleriň möçberini artdyrmak ugrunda tutanýerli işlemegi, beýleki döwletlere iberilýän harytlaryň möçberlerini artdyrmagyň ýollaryny gözlemegi talap edip, olardan bu mesele boýunça anyk tekliplere garaşýandygyny we bu ugurda islendik tekliplere seretmäge taýýardygyny belledi.

Maslahatyň dowamynda döwlet Baştutanymyz bar bolan kemçilikleri düzetmek üçin gysga wagtyň içinde çözmeli wezipeleriň diňe bir bölegini belläp geçdi. Elbetde, olary ýerine ýetirmek aňsat bolmaz.

Gynansak-da, durmuşymyzyň dürli ugurlarynda heniz köp sanly meseleler we kemçilikler bar. Bu meseleler hemmelere mälimdir diýip, milli Liderimiz Gurbanguly Berdimuhamedow nygtady we ýurdumyzyň ösüşine zyýan berýän päsgelçilikleri ýeňip geçmek üçin başy başlanan özgertmeleri gyşarnyksyz ýerine ýetirmegiň zerurdygyna ünsi çekdi.

Bu ugurda şu ýyl ähli ýolbaşçylar jan aýaman, tutanýerli we yhlas bilen işlemelidir. Biziň öňümizde ýene-de köp sanly kynçylyklar bolmagy mümkin. Biz bu kynçylyklary ýeňip geçmäge taýýar bolmalydyrys diýip, hormatly Prezidentimiz belledi.

“Ýöne, kynçylyklara garamazdan, bellän özgertmeler ýolumyz bilen gyşarnyksyz öňe gideris. Öňe we diňe öňe gideris. Munuň üçin bizde ähli mümkinçilikler bar” diýip, döwlet Baştutanymyz aýtdy.

Milli Liderimiz çykyşyny jemläp, esasy zady – häzirki döwürde ykdysadyýetimizi çalt depginler bilen, hil taýdan ýokary derejede ösdürmegi we belende galdyrmagy üpjün etmäge ukyply, ýaş ýolbaşçylaryň hem-de täze döwlet maksatnamalarynyň zerurdygyny aýratyn belledi. Ýurdumyzy ösdürmegiň täze maksatnamalary jemi içerki önümi düýpli artdyrmak ýaly wezipeleri çözmäge mümkinçilik berer, ahyrky netijede bolsa, mähriban halkymyzyň hal-ýagdaýyny we ýaşaýyş-durmuşynyň hilini ýokarlandyrmaga şert döreder.

Hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedow iş maslahatyny tamamlap, oňa gatnaşanlara berk jan saglygyny, maşgala abadançylygyny, Garaşsyz Watanymyzy ösdürmegiň bähbidine alyp barýan işlerinde uly üstünlikleri arzuw etdi.